ภาระจำยอมคืออะไร?
ภาระจำยอม คือสิทธิในการใช้ทรัพย์สินของผู้อื่นโดยมีข้อกำหนดหรือเงื่อนไขบางประการ เป็นสิทธิที่เกิดขึ้นจากการตกลงกันระหว่างเจ้าของทรัพย์สินสองฝ่ายหรือกำหนดโดยกฎหมาย ตัวอย่างเช่น สิทธิในการผ่านทาง หรือสิทธิในการใช้ท่อระบายน้ำที่ผ่านที่ดินของคนอื่น ภาระจำยอมช่วยให้การใช้ทรัพย์สินเป็นไปอย่างราบรื่นและมีประสิทธิภาพมากขึ้น
ข้อดีของภาระจำยอม
- การใช้ประโยชน์ร่วมกัน ช่วยให้ผู้ใช้ทรัพย์สินสามารถใช้ประโยชน์จากทรัพย์สินของผู้อื่นได้อย่างเต็มที่ เช่น การใช้ทางเดินหรือท่อระบายน้ำ
- การเข้าถึงที่ดินที่ไม่สามารถเข้าถึงได้โดยตรง ช่วยให้ที่ดินที่ไม่ติดถนนหรือทางสาธารณะสามารถเข้าถึงได้ผ่านที่ดินของผู้อื่น
- เพิ่มมูลค่าทรัพย์สิน การมีสิทธิในการใช้ทรัพย์สินของผู้อื่นอาจช่วยเพิ่มมูลค่าทรัพย์สินของตนเอง
ข้อเสียของภาระจำยอม
- การจำกัดสิทธิในการใช้ทรัพย์สิน เจ้าของทรัพย์สินที่ต้องให้ภาระจำยอมอาจรู้สึกว่าถูกจำกัดสิทธิในการใช้ทรัพย์สินของตนเอง
- การเกิดความขัดแย้ง หากไม่มีการตกลงกันอย่างชัดเจน อาจทำให้เกิดความขัดแย้งระหว่างเจ้าของทรัพย์สิน
- ค่าใช้จ่ายในการจัดการและบำรุงรักษา อาจมีค่าใช้จ่ายในการบำรุงรักษาหรือจัดการสิ่งที่เกี่ยวข้องกับภาระจำยอม
การได้มาซึ่งภาระจำยอมควรมีการจัดทำเอกสารอย่างเป็นทางการและจดทะเบียนเพื่อให้มีผลบังคับตามกฎหมายและป้องกันความขัดแย้งในอนาคต*
ประเภทของอสังหาริมทรัพย์ในภาระจำยอม
- สามยทรัพย์ คือ ที่ดินหรืออาคารที่ได้ ประโยชน์ จากภาระจำยอม เช่น ได้ใช้ทางผ่าน, ได้รับแสงสว่าง หรือได้อากาศถ่ายเทจากที่ดินข้างเคียง เปรียบเสมือนผู้ที่ได้รับผลประโยชน์จากข้อตกลง
- ภารยทรัพย์ คือ ที่ดินหรืออาคารที่ ถูกผูกมัด ด้วยภาระจำยอม เช่น ต้องยอมให้ผู้อื่นผ่านทาง, ต้องยอมให้ผู้อื่นสร้างสิ่งปลูกสร้างยื่นออกมา เปรียบเสมือนผู้ที่ต้องแบกรับภาระจากข้อตกลง
ตัวอย่างของภาระจำยอม
- ยอมให้มีทางเดินหรือทางน้ำ: เจ้าของที่ดินยอมให้บุคคลอื่นใช้ทางเดินหรือน้ำผ่านที่ดินของตน
- ยอมให้ชายคาหรือหน้าต่างล้ำเข้ามาในที่ดิน: ยอมให้ส่วนของอาคารบุคคลอื่นล้ำเข้ามาในที่ดินของตน เช่น ชายคาหรือหน้าต่าง
- ยอมที่จะไม่ปลูกสร้างอาคารปิดบังแสงสว่างหรือทางลม: ยอมที่จะไม่สร้างสิ่งก่อสร้างที่ปิดบังแสงสว่างหรือทางลมที่ส่งผลกระทบต่อที่ดินข้างเคียง
กรณีตัวอย่าง
- สามยทรัพย์: บ้านของคุณ A อยู่ลึกเข้าไปในซอย และไม่มีทางออกด้านหลัง แต่มีทางผ่านที่ดินของบ้านคุณ B ไปออกถนนใหญ่ บ้านของคุณ A ก็คือสามยทรัพย์ เพราะได้ประโยชน์จากการใช้ทางผ่านของบ้านคุณ B
- ภารยทรัพย์: บ้านของคุณ B ที่ยอมให้บ้านของคุณ A ใช้ทางผ่าน ก็คือภารยทรัพย์ เพราะถูกผูกมัดด้วยภาระจำยอมในการให้ผู้อื่นใช้ทางผ่าน
ข้อควรระวังเมื่อซื้อขายอสังหาริมทรัพย์ที่มีภาระจำยอม
- ตรวจสอบเอกสาร: ก่อนตัดสินใจซื้อ ควรตรวจสอบเอกสารสิทธิ์ที่ดินให้ละเอียด เพื่อดูว่ามีภาระจำยอมใดติดมาบ้าง
- ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ: ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายอสังหาริมทรัพย์ เพื่อให้คำแนะนำเกี่ยวกับผลกระทบของภาระจำยอมต่อการใช้ประโยชน์และมูลค่าของอสังหาริมทรัพย์
- เจรจาต่อรอง: หากพบว่ามีภาระจำยอมที่ไม่ต้องการ สามารถเจรจาต่อรองกับผู้ขายเพื่อให้ยกเลิกภาระจำยอมดังกล่าว หรือขอให้ผู้ขายลดราคา
การมีภาระจำยอมช่วยให้การใช้ประโยชน์จากอสังหาริมทรัพย์เป็นไปอย่างราบรื่นและยุติธรรม และมักจะมีการจดทะเบียนเพื่อให้มีผลบังคับตามกฎหมาย*
โทร : 061-895-4469
Line OA : https://lin.ee/5k9QSYx (@kaifakcoachtae)
